فهرست کامل کلمات و اصطلاحات املاک
ناریران در فهرست زیر اکثر اصطلاحات و واژگانی که زمینه املاک و ساختمان بکار میرود را بر اساس حروف الفبا در اختیارتان قرار میدهد :
|
واژه |
تعریف واژه |
| آب انبار | مكان سرپوشيده در زير زمين كه در آن آب ذخيره مي كنند |
| آشپزخانه | آشپزخانه، فضايي است مجزا كه خاص پخت و پز مورد استفاده قرار مي‌گيرد و اغلب داراي ظرفشويي است. |
| آشپزخانه اپن | آشپزخانهای است که از یک یا چند طرف دیوار نداشته باشد. |
| آلونک | فضايي كه عمدتاً از تركيب موادي نظيـر حلبـي، نـايلون، برزنت، و … ساخته شده باشد، آلونك ناميده ميشود. |
| آلاچیق | نوعي سايبان و سرپناه ساخته شده از چوب يا ساير مصالح سبك است كه مي‌توان آن را جمع كرده، از محلي به محل ديگر حمل كرد و در آنجا دوباره برپا ساخت. |
| آپارتمان | عبارت است ازساختمانی كه داراي بيش از يك واحد مستقل براي سكونت، فعاليت اقتصادي و … باشد. دراين نوع ساختمان،حياط، پاركينگ، راهرو، راه‌پله و … غير اختصاصي بوده و به صورت مشترك مورد استفاده قرار مي‌گيرد. |
| اضافات ساختمان | اضافات ساختمان، عبارت از افزايش مساحت ساختمان در سطح و يا در ارتفاع (طبقات) است. |
| اتاق | اتاق، فضای محصور و مسقفی است که حداقل چهار متر مربع مساحت و دو متر ارتفاع داشته باشد. هال، آشپزخانه غیر اپن، انباری و غیره مشروط به اینکه چهار متر مربع مساحت و دو متر ارتفاع داشته باشد، اتاق محسوب می شود. فضاهایی مانند گاراژ، حمام، توالت، آب انبار، طویله و کاه دانی اتاق به شمار نمی آیند. |
| اتاق خواب | اتاقی با مساحت حداقل 5/6 مترمربع و ارتفاع 40/2 متر است که کارکرد اصلی آن تامین شرایط خواب و تجدید قوا است. |
| اتاق پذیرایی | فضای عمومی واحد مسكوني است که به هنگام حضور مهمان و یا تجمع اعضای خانوار مورد استفاده قرار می گیرد. |
| اجاره | عقدي كه به موجب آن مستاجر مالك منافع عين مستاجره مي شود. اجاره دهنده را موجر و اجاره كننده را مستاجر و مورد اجاره را عين مستاجره گويند. |
| اجاره به شرط تمليك | واحد مسکونی که ابتدا به شکل اجارهای در اختیار متقاضی قرار گیرد و پس از پایان پرداخت بدهیهای مربوط به قیمت زمین و تسهیلات بانکی( در بلند مدت) توسط متقاضی به وی واگذار میشود. |
| اجاره بها | اجاره بها، عوض معيني است كه مستاجر در قبال تصرف مورد اجاره (عين مستاجره) به موجر مي‌پردازد. |
| اجاره بهاي احتسابي | براورد اجاره‌بهاي محل سكونت شخصي، مجاني، در برابر خدمت و رهنـي، اجـاره‌بهاي احتسابي ناميده ميشود. اين براورد در مورد تمام اقامتگاه‌هاي خانـوارو براساس اجاره‌بهاي رايج در بازار براي واحدهاي مشابه صورت مي‌گيرد. |
| اجاره كامل | اجاره كامل، حالتي از پرداخت اجاره بهاست كه در آن مستاجر، اجاره بها (نقدي، غير نقدي) را در زمان‌هاي تعيين شده، معمولاً ماهانه، به موجر مي‌پردازد. در اين حالت هيچ‌گونه سپرده‌اي به عنوان قرض‌الحسنه، وديعه، پيش پرداخت، وثيقه يا امانت در اختيار موجر قرار نمي‌گيرد. |
| اجاره و رهن | اجاره و رهن حالتي از پرداخت اجاره بهاست كه در آن مستاجر علاوه بر پرداخت مبلغ معيني در زمان‌هاي تعيين شده، سپرده‌اي نيز به عنوان قرض‌الحسنه، وديعه، پيش پرداخت، وثيقه يا امانت در اختيار موجر مي‌گذارد. |
| اقامت | يك واحد نهادي وقتي مقيم تلقي مي شود كه داراي مكاني (واحد مسكوني، كارگاه و ساير بناها) در قلمرو اقتصادي كشور بوده و براي مدت زمان يك سال و بيشتر در مقياس قابل ملاحظه‌اي به فعاليت اقتصادي اشتغال داشته باشد. قلمرو اقتصادي يك كشور عبارت از مرزهاي جغرافيايي است كه توسط يك دولت اداره شده و در داخل آن افراد، كالاها و سرمايه مي‌توانند آزادانه جا به‌جا شوند و شامل فضاي هوايي، آب هاي ساحلي، فلات قاره، قلمرو سياسي يك كشور در ساير نقاط جهان و مناطق آزاد آن كشور نيز مي باشد |
| اقامتگاه | قسمتی از مكان يا تعدادي مكان مشخص است كه در آن مجموعه‌اي از عوامل توليد زير نظر مديريت و حسابداري واحد به فعاليت پذيرش مسافر يا مهمان براي اقامت موقت و ارائه خدمات و تسهيلات اشتغال دارند. اقامتگاه‌هايي كه عموم مردم مي‌توانند از آنها استفاده كنند، اقامتگاه همگاني و اقامتگاه‌هايي كه استفاده از آنها محدود به اعضاي سازمان بخصوصي باشد، اقامتگاه اختصاصي ناميده ميشود اقامتگاه دوم خانوارها اعم از آپارتمان و ويلاهاي شخصي كه مورد استفاده خانوار و اعضاي فاميل و دوستان آنها قرار مي‌گيرد، با وجود اينكه جزو ظرفيت‌هاي گردشگري محسوب ميشود، ولي جزو اقامتگاه‌ها به حساب نمي‌آيد. |
| اقامتگاه اختصاصي | اقامتگاه اختصاصي، نوعي از اقامتگاه است كه مورد استفاده اعضاي سازمان خاصي قرار مي‌گيرد. انواع اقامتگاه‌هاي اختصاصي عبارتند از: خوابگاه‌هاي دانش‌آموزي، خوابگاه‌هاي دانشجويي، خوابگاه‌هاي كارمندي و كارگري، اردوگاه‌هاي تفريحي دانش آموزي، اردوگاه‌هاي تفريحي كارمندي و كارگري، اردوگاه‌هاي گذران تعطيلات. |
| اقامتگاه دوم خانوار | اقامتگاه دوم، عبارت است از محلي كه خانوار علاوه بر اقامتگاه اصلي در اختيار داشته باشد اعم از اينكه خود مالك آن بوده يا به طريق ديگري مانند تصرف اجاري و مجاني، حق استفاده از آن را داشته باشد. محل مزبور هرگاه غيرملكي باشد به شرطي اقامتگاه دوم محسوب ميشود كه اقامتگاه همگاني يا اقامتگاه اختصاصي (سازماني) نباشد. |
| اعضاي خانوار معمولي | همه افرادي كه اقامتگاه معمولي مشترك دارند و علاوه بر آن «هم‌خرج» نيز هستند و معمولا با هم غذا مي‌خورند حتي اگر در زمان آمارگيري موقتاً غايب باشند، مشروط بر آنكه در محل ديگري اقامتگاه معمولي نداشته باشند، يك خانوار معمولي به حساب مي‌آيند. |
| اراضي باير شهري | اراضي باير شهري، زمين‌هاي شهري است كه سابقه عمران و احيا داشته و به تدريج به حالت موات برگشته، اعم از آنكه صاحب مشخصي داشته يا نداشته است. |
| اراضي شهري | زمين‌هايي را كه در محدوده قانوني و حريم استحفاظي شهرها و شهرك‌ها واقع شده باشد، اراضي شهري گويند. |
| اسكان موقت | ساختمان‌ها و یا ساير مستحدثات موقت يا دائمي كه به منظور اسكان ساكنان بافت‌هاي فرسوده شهري واقع در طرح و برنامه‌هاي نوسازي به شكل موقت مورد بهره‌برداري قرار می گیرد. |
| الگو سازي درون بافت | مجموعه برنامه‌ها و طرح‌هاي موضوعي و موضعي است كه ضمن ارائه يك مدل بهينه، خلاق، منطبق با شرايط و ويژگي‌هاي بوم، مورد پذيرش ساكنان قرار گرفته و قابليت تعميم و تكرار را داشته باشد. |
| انباري | فضايي كه براي انبار كردن كالاها و محصولات مورد استفاده قرار مي‌گيرد و محل اشتغال محسوب نمي‌شود. |
| انبوه‌سازي مسكن | ساختمان‌هاي مسكوني كه توسط اشخاص حقيقي يا حقوقي داراي پروانه صلاحيت انبوه‌سازي از وزارت مسكن و شهرسازي، ساخته مي‌شوند. اين ساختمان‌ها بايستي در نقاط روستايي حداقل داراي 3 واحد، در نقاط شهري كمتر از 250هزار نفر، حداقل 5 واحد و در شهرهاي بالاي 250 هزار نفر جمعيت، حداقل 10 واحد مسكوني باشند. |
| باغ و باغچه | فضايي محصور يا غير محصور است كه در آن درختان مثمر و غير مثمر و انواع گياهان كشت و نگهداري ميشود. |
| باغستان | نقطه اقامتي (موقت) و تفرجي با محدوده معين است كه به موجب مقررات مربوطه و به منظور اقامت موقت، تفرج و گذران اوقات فراغت و استفاده در زمان اضطراري، بصورت متصل يا منفصل در خارج از محدوده شهرها و شهرهاي جديد و روستاها (اعم از داخل يا خارج حريم شهرها و شهرهاي جديد) مكانيابي، طراحي، احداث و اداره مي شود. |
| بافت با ارزش روستايي | بافت روستايي است كه داراي ارزش معماري، فرهنگي بوده و همچنين داراي قدمت تاريخي مي‌باشد كه با توجه به ملاك‌هاي ارزشي (كالبدي- تاريخي- فرهنگي، اجتماعي- زيست محيطي- اقتصادي) تعيين شده باشد. |
| بافت شهري | پهنه ساخته شده شهر است كه در چارچوب نظام برنامه‌ريزي و طرح‌هاي شهرسازي و يا خارج از آن به شكل ارگانيك(اندام‌وار) در طول قرون متمادي شكل گرفته است. |
| بافت فرسوده شهري | بافت شهري است كه داراي سه شاخص زير باشد: ريزدانگي بلوك‌هايي‌كه بيش از 50 درصدپلاك‌هاي آنها مساحت كمتر از 200 متر مربع دارند، ناپايداري: بلوك‌هايي كه بيش از 50 درصد بناهاي آن ناپايدار و فاقد سيستم سازه است. نفوذناپذيري: بلوك‌هايي كه بيش از 50 درصد معابر آن عرض كمتر از 6 متر دارند. |
| بافت قديمي | به محدوده‌هايي از عرصه شهري اطلاق ميشود كه پهنه تاريخي و يا به عبارتي محدوده كهن شهر را تا پيش از تغيير و تحولات شهري معاصر نشان مي‌دهد. ويژگي‌هاي شكلي، ساختار متشكله و سازمان اجتماعي اين محدوده‌ها از ويژگي خاصي برخوردار بوده كه آن را از ساير پهنه‌هاي شهري متمايز مي‌كند. |
| بالكن | فضايي است حد فاصل بخش‌هاي بسته ساختمان و فضاي باز بيرون آن كه حداقل از يك طرف در مجاورت هواي آزاد قرار مي‌گيرد و زير آن به وسيله فضاي بسته‌اي اشغال نشده است. |
| بلوك | بلوک به مجموعه‌اي از ساختمان‌هاي به هم پيوسته (يا زمين‌ها و ساختمان‌هاي به هم پيوسته) می گویندكه از همه طرف به معابر عمومي (كوچه، ميدان، خيابان و …) محدود شده باشد. در بعضي موارد ممكن است قسمت‌هايي از يك بلوك به عوارض طبيعي مانند رودخانه، كوه و… محدود شده باشد. |
| بهسازي بافت با ارزش روستايي | مجموعه اقدامات عملي شامل تهيه طرح و اجراي آن است كه در راستاي حفظ و احيای ارزش‌هاي فرهنگي، تاريخي و معماري روستاي واجد شرايط بافت با ارزش به اجرا در مي‌آيد. |
| بهسازي درون بافت شهري | مجموعه برنامه‌ها، طرح‌ها و اقداماتي است كه با هدف ارتقاي كيفي محيط شهري و سكونت شهروندان در محدوده بافت ساخته شده شهر ارائه ميشود و يا به اجرا در مي‌آيد. |
| بهسازي مسكن روستايي | مجموعه برنامه‌ها، طرح‌ها و اقداماتي است كه از طريق ارائه طرح‌هاي مناسب مسكن روستايي و اعمال نظارت و با هدف ارتقاء كيفي واحدهاي مسكوني در محدوده روستاها انجام ميشود. |
| پاركينگ | محل توقف و نگهداري وسايل نقليه است كه براساس ضوابط شهرسازي و مجوزهاي صادر شده در فضاهاي باز يا مسقف به عنوان توقفگاه‌هاي وسايل نقليه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. |
| پاسيو | فضايي است باز كه در ميان ساختمان قرار دارد و به طور معمول اضلاع آن در تمام ارتفاع ساختمان امتداد يافته و وظيفه تامين نور و تهويه بخشي از ساختمان را در طبقات بر عهده دارد. |
| پروانه آموزشي | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف آموزشي صادر ميشود. |
| پروانه احداث بنا | پروانه ساختماني است كه جهت ساخت و ايجاد بناي جديد صادر ميشود. |
| پروانه اداري | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف اداري صادر ميشود. |
| پروانه اشتغال به كار كارداني شخص حقيقي | يك سند رسمي دولتي است كه براي دارندگان مدرك تحصيلي كارداني فني در هر يك از رشته‌هاي اصلي يا مرتبط موضوع قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان كه صلاحيت حرفه‌اي آنها توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده باشد صادر ميشود. |
| پروانه اشتغال به كار مهندسي شخص حقوقي | یك سند رسمي دولتي است كه براي شركت خصوصي، شركت دولتي يا وابسته به دولت، مؤسسه و نهاد عمومي غير دولتي ( به غير از شهرداري‌ها) كه صلاحيت حرفه‌اي آن توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده باشد صادر ميشود. |
| پروانه اشتغال به كار مهندسي شخص حقيقي | يك سند رسمي دولتي است كه براي دارندگان مدرك تحصيلي كارشناسي و بالاتر در هر يك از رشته‌هاي اصلي يا مرتبط موضوع قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان كه صلاحيت حرفه‌اي آنها توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده باشد صادر ميشود. |
| پروانه اشتغال به كار نظام فني و روستايي | سند رسمي دولتي است و براي افرادي صادر ميشود كه صلاحيت حرفه‌اي آنها توسط وزارت راه و شهرسازي جهت نظارت بر ساخت و ساز روستايي احراز شده باشد. |
| پروانه افزايش بنا | پروانه ساختماني است كه جهت افزايش سطح يا حجم بناي موجود صادر ميشود. |
| پروانه با كاربري چند گانه | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف مختلط صادر ميشود. |
| پروانه بهداشتي درماني | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف بهداشتي – درماني صادر ميشود. |
| پروانه تجاري | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف تجاري صادر ميشود. |
| پروانه ساختماني | جواز ساخت ساختمان است كه از طرف شهرداري‌ها يا ساير مراجع ذيصلاح صادر ميشود. |
| پروانه صنعتي | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف صنعتي صادر ميشود. |
| پروانه مسكوني | پروانه ساختماني است كه با شرایط معین در ملک مشخص برای تصرف مسکونی صادر ميشود. |
| پروژه استاني | مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي عمراني است كه برنامه‌ريزي و تامين اعتبار آنها استاني بوده و با استفاده از امكانات استاني انجام ميشود. |
| پروژه پيشگام | پروژه‌اي كه در مراحل استراتژيك يك برنامه يا طرح، به عنوان يك اقدام اوليه و در مقياس معين تعريف و اجرا ميشود. پروژه پيشگام از اولويت هاي اجرایي برنامه است كه از طريق ايجاد الگو و ارائه نتايج روشن از فضاي عملياتي، بستر لازم را براي اجرايي شدن برنامه اصلي فراهم می آورد. |
| پروژه محرك توسعه شهري | پروژه‌اي است كه از طريق توسعه و ارتقای زيرساخت‌ها و شبكه‌هاي دسترسي، تامين خدمات شهري- محله‌اي، الگوسازي و ساير اقدامات اجرايي (كه در بين ساكنان، سازندگان و ساير عوامل دخيل در بهسازي و نوسازي توليد انگيزه، ثروت و امنيت مي‌نمايد)، فرايند بهسازي و نوسازي شهري را پويا و پايدار مي‌سازد. |
| پيلوت | فضای مسقف طبقه همکف با حداقل ارتفاع 2/2 متر است که شامل ستونها و بدون ديوارهاي جداكننده بوده و عمدتا به عنوان مشاعات براي کاربری‌هایی از قبیل پارکینگ و انباری اختصاص می‌یابد. |
| پي‌سازي | مجموعه عمليات پس از عمل پي كني است كه در آن كف پي با مصالحي مناسب از قبيل شفته آهكي، سنگ، بتن و بتن مسلح ساخته شده تا به سطح زمين برسد و قابل قبول براي هرگونه بنايي باشد. |
| پروژه ملي | به هر يك از زير فعاليت‌هاي طرح‌هاي ” تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي ملي” كه عنوان آن در قالب همان طرح در رديف اعتبارات ” تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي ملي” پيوست قانون بودجه در نظر گرفته شده باشد، گفته ميشود. |
| تاريخ اتمام ساختمان | تاريخ اتمـام ساختمان، تاريخي است كه ساختمان آماده بهره‌برداري است. چنانچه تاريخ استفاده از ساختمـان قبل از انجـام عملياتي نظير نقاشي، گچ كاري، نماسازي و … باشد، تاريخ بهره‌برداري به جاي تاريخ اتمام ساختمان منظور ميشود. |
| تاسيسات عمومي | بناهايي است كه عموم افراد مي‌توانند از آن استفاده نمايند مانند مساجد، گرمابه‌ها، سرويس‌هاي بهداشتي عمومي، مراكز اجتماعات، مراكز تجاري و نظاير آنها. |
| تاییديه فني | به موافقت اصولي با يك طرح يا پيشنهاد گفته ميشود كه بر اساس مدارك و مستندات ارائه شده، انطباق كامل با مقررات و آیين‌نامه‌هاي محلي و يا استانداردهاي بين‌المللي را داشته باشد و از نظر دارا بودن پتانسيل لازم براي به كارگيري در صنعت ساخت و ساز در كشور مطلوب باشد. |
| تعاوني تامين مسكن | تعاوني‌هايي است كه بر اساس اساسنامه، كار اصلي آنها تامين و تهيه مسكن براي اعضا بوده و به طور مستقيم وارد امر ساخت و ساز نمي‌شوند. |
| تعاوني توليد مسكن | تعاوني‌هايي است كه بر اساس اساسنامه كار اصلي آنها توليد و مديريت ساخت و ساز مسكن مي‌باشد. |
| تسهيلات محل سكونت | تسهيلات محل سكونت، قسمت‌هايي از واحد مسكوني يا امكانات اضافه شده به آن است كه موجب آسايش و رفاه بيشتر خانوار ميشود. تسهيلات محل سكونت بر دو نوع است: – تسهيلاتي كه قسمتي از ساختمان است مانند آشپزخانه، حمام، پاركينگ. – تسهيلاتي كه مجزا از ساختمان بوده و به آن اضافه ميشود مانند آب لوله‌كشي، برق، تلفن، گاز لوله‌كشي، تهويه مطبوع و كولر. |
| تعمير جزئي ساختمان | تعمير جزئي ساختمان، عملياتي است كه به طور مستمر براي نگهداري ساختمان انجام ميشود مانند: سرويس تأسيسات ساختمان، لكه‌گيري بام و … |
| تعمير يا تغيير كلي در ساختمان | تعمير يا تغيير كلي در ساختمان، عبارت است از بازسازي يا نوسازي قسمت‌هايي از ساختمان كه موجب افزايش عمر ساختمان يا ارتقاي كيفي ساختمان شود؛ مانند تقويت اسكلت ساختمان، ايجاد تأسيسات حرارتي، نماسازي و نظاير آن. |
| توانمندسازي برنامه | رويكردي در برنامه‌ريزي براي كاهش فقر اقتصادي، اجتماعي ، فرهنگي و غیره است كه شامل اقداماتي است که منجر به شكوفایي قابليت‌ها و خلاقيت‌هاي فردي براي ارتقای وضعيت ميشود. |
| توسعه شهري درون‌زا | یكي از سياست‌هاي توسعه شهري است كه بر پايه اصول توسعه پايدار، استفاده مجدد از عرصه‌هاي شهري را با به كارگيري تمام توان‌ها و ظرفيت‌هاي بالقوه و بالفعل موجود (ساماندهي برنامه كالبدي- اجتماعي بافت، استفاده از ظرفيت‌هاي موجود به منظور بهره‌وري بهينه از زمين شهري در راستاي استقرار مناسب و متعادل جمعيت و ارتقای محيط شهري) در اولويت قرار داده و از طريق برنامه‌هاي بهسازي و نوسازي شهري و ساماندهي و توانمندسازي، ارتقای شرايط زندگي و محيط زيست شهروندان را هدف قرار مي‌دهد. |
| حياط | فضايي باز و محصور از عرصه مالكيت كه بخش عمده‌اي از ارتباط فضاهاي زندگي را با طبيعت و نورگيري تامين مي‌كند. |
| خانه سازماني | واحد مسكوني است كه از طريق وزارت‌خانه، موسسات دولتي يا وابسته به دولت براي سكونت در اختيار متصديان معيني در دوره تصدي آن شغل قرار داده ميشود. |
| خانوار معمولي | خانوار معمولي از افرادي تشكيل ميشود كه با هم در يك اقامتگاه زندگي مي‌كنند، با يكديگر هم‌خرج هستند و معمولاً با هم غذا مي‌خورند. بنابراين لازم نيست كه اعضاي يك خانوار حتماً با يكديگر رابطه خويشاوندي داشته باشند. به عبارت ديگر خانوار لزوماً با خانواده يكي نيست. فردي كه به تنهايي زندگي مي‌كند نيز، خانوار تلقي ميشود. |
| خانوار معمولي ساكن | آن دسته از خانوارهاي معمولي كه در يك اقامتگاه ثابت (واحد مسكوني ساخته شده از مصالح سخت، آلونك و …) سكونت دارند، به عنوان خانوار معمولي ساكن تلقي مي‌شوند. |
| خانوار معمولي غيرساكن | آن دسته از خانوارهاي معمولي كه در اقامتگاه ثابتي سكونت ندارند، يا بنا بر ماهيت زندگي خود، در طول سال محل سكونت خود را تغيير مي‌دهند، خانوار معمولي غيرساكن تلقي مي‌شوند. |
| خريد و فروش ساختمان | منظور از خريد و فروش ساختمان، معامله (خريد و فروش) قطعي است كه در دفاتر ثبت اسناد و املاك به ثبت رسيده است. |
| دستگاه حرارت مركزي | دستگاه مكانيكي است كه با مصرف هر نوع انرژي (سوخت مايع، گاز، جامد يا برق) به منظور گرم كردن موضعي فضاهاي ساختمان، طراحي و ساخته شده باشد. |
| دستگاه حرارت و برودت مركزي | دستگاه مكانيكي است كه با مصرف هر نوع انرژي (سوخت مايع، گاز، جامد يا برق) به منظور گرم كردن يا خنك كردن موضعي فضاهاي ساختمان، طراحي و ساخته شده باشد. |
| دريافتي بابت تعميرات جزئي | دريافتي بابت تعميراتي كه براي نگهداري و حفاظت ساختمان و ماشين‌آلات و لوازم و تجهيزات اداري متعلق به كارگاه انجام مي‌گيرد. |
| رهن كامل | رهن كامل، حالتي از پرداخت اجاره بهاست كه در آن مستاجر فقط سپرده‌اي به عنوان قرض‌الحسنه، وديعه، پيش پرداخت، وثيقه يا امانت در اختيار موجر گذاشته و هيج‌گونه وجهي در زمان‌هاي تعيين شده به موجر نمي‌پردازد. |
| زاغه | فضايي كه در ديواره گودها كنده شده و به ندرت از مصالح ساختماني در آن استفاده ميشود، زاغه نام دارد. |
| ساختمـان | ساختمـان؛ سازه ثابت، مسقف و محصـوري است كـه بـه وسيلـه ديـوارهاي مستقـل يا مشترك از بناهاي همجوار كاملاً مجزا شده باشد. كوچك يا بزرگ بودن يا تعداد طبقه در تعريف ساختمان دخالت ندارد. |
| ساختمان آپارتماني | عبارت است از ساختماني كه داراي بيش از يك واحد مستقل براي سكونت، فعاليت اقتصادي و … باشد. در اين نوع ساختمان؛ حياط، پاركينگ، راهرو، راه‌پله و … غير اختصاصي بوده و به صورت مشترك مورد استفاده قرار مي‌گيرد. |
| ساختمان آموزش عالي | آن دسته از ساختمان‌هاي آموزشي است كه براي ارائه خدمات آموزش عالي و پژوهشي احداث ميشود. |
| ساختمان آموزشي | ساختماني كه با هدف ترويج، ارتقای دانش و تربيت نيروي انساني در زمينه‌هاي مختلف علوم و فنون ساخته ميشود. |
| ساختمان اداري | ساختمان‌ها و فضاهايي كه به صورت مجموعه يا مجزا براي ارائه خدمات در زمينه‌هاي تخصصي هريك از دستگاه‌ها و ارگانها ساخته ميشود. |
| ساختمان بهداشتي و درماني | ساختمان‌ها و فضاهايي است كه به صورت مجموعه يا مجزا براي پيشگيري از امراض يا بيماري‌ها، ارائه خدمات درماني و يا ساير عمليات پزشكي، درماني و آموزش پزشكي ساخته ميشود. |
| ساختمان بهينه شده در مصرف انرژي | ساختماني است كه نحوه و ميزان مصرف انرژي در آن با شرايط مبحث نوزدهم مقررات ملي ساختمان مطابقت دارد. |
| ساختمان با اسكلت بتوني | ساختمان اسكلت بتوني، ساختماني است كه تيرها و ستون‌هاي آن به صورت يكپارچه و متصل به هم از بتون مسلح ساخته شده است. |
| ساختمان با اسكلت فلزي | ساختماني است كه تيرها و ستون‌هاي آن به صورت يكپارچه و متصل به هم از تيرآهن ساخته شده باشد. |
| ساختمان با مصالح بنايي | ساختمان با مصالح بنايي، ساختماني است كه ديوارهاي باربر آن از مصالح بنايي ساخته شده باشد. منظور از مصالح بنايي؛ آجر، چوب، سيمان و خشت است. |
| ساختمان تكميل شده | ساختمان تكميل شده، ساختماني است كه كار ساختماني آن در دوره آماري پايان يافته و قابل بهره‌برداري باشد. |
| ساختمان تجديد بنا شده | ساختماني است كه در اراضي ناشي از تخريب ساختمان‌هاي موجود بنا ميشود. |
| ساختمان خاص | ساختمان‌هايي مانند مراكز نظامي، ندامتگاه، مجلس و نظاير آن است كه براي ارگانها و نهادهاي ويژه احداث ميشود. |
| ساختمان زيربنايي | ساختمان‌هاي زيربنايي، عمدتاً در برگيرنده موارد زير است: – راه زميني (شامل: انواع راه‌هاي غير شهري، معابر شهري، خطوط راه‌آهن و ايستگاه‌هاي راه‌آهن) – فرودگاه – انواع بنادر، اسكله، موج شكن، كانال و … – انواع سدها – شبكه توزيع آب – شبكه توزيع برق – شبكه مخابرات – شبكه توزيع گاز – شبكه فاضلاب – چاه‌هاي عمومي و قنوات |
| ساختمان شروع شده | ساختمان شروع شده، ساختماني است كه احداث آن در دوره آماري مورد نظر آغاز شده باشد. |
| ساختمان غيرمسكوني | ساختمان غيرمسكوني، بنايي است كه براي انجام فعاليت اقتصادي (مانند: صنعتي، بازرگاني، آموزشي، بهداشتي، تفريحي، ورزشي و …) يا ساير مقاصد مورد استفاده واقع شود. |
| ساختمان فرهنگي و مذهبي | ساختمان‌ها و فضاهايي است كه با هدف انجام فعاليت‌هاي فرهنگي و يا مذهبي ساخته ميشود. |
| ساماندهي سكونتگاه‌هاي روستايي | به ساماندهي نظام استقرار جمعيت روستايي و توزيع منطقي فعاليت‌ها و خدمات به منظور توسعه هماهنگ و موزون آنها در مناطق روستايي گفته ميشود. |
| ساختمان مسكوني | ساختمان مسكوني، بنايي است كه به منظور سكونت ساخته شده يا مورداستفاده واقع شود. |
| ساختمان مسكوني و غير مسكوني توأم | ساختمان مسكوني و غير مسكوني توأم، بنايي است كه هم براي سكونت و هم براي انجام فعاليت اقتصادي يا ساير مقاصد به طور توأم مورد استفاده واقع شود. |
| ساختمان مقاوم در برابر زلزله | ساختماني است كه مقررات ملي ساختمان جهت مقاومت در برابر زلزله در تمامي مراحل طراحي، اجرا و نگهداري در آن رعايت شده باشد. |
| ساختمان نيمه تمام | ساختمان نيمه تمام، ساختماني است كه تا پايان دوره آماري، هنوز تكميل نشده يا متوقف مانده است. |
| ساختمان كلنگي | منظور از ساختمان كلنگي، آن دسته از ساختمانهایي است كه به منظور تخريب كامل بنا و احداث بناي جديد مورد معامله قرار گرفته است. |
| ساختمان ورزشي | ساختمان‌ها و فضاهاي سرپوشيده يا روبازي است كه با هدف انجام فعاليت‌هاي ورزشي ساخته ميشود. |
| سرقفلي | سرقفلي، حقي است كه به واسطه حسن شهرت تاجر يا موقعيت محل كار براي كارگاه ايجاد ميشود. |
| سطح زيربناي واحد مسكوني | به مجموع سطوح ساخته شده مسقف در بناي واحد مسكوني از قبيل اتاق، آشپزخانه، حمام، توالت، انباري، صندوق‌خانه، پستو و غيره گفته ميشود. |
| سطح كل زيربناي طبقات ساختمان | به مجموع سطح زيربناي تمامي طبقات ساختمان اعم از زيرزمين، طبقه همكف، نيم طبقه، طبقه اول و بقيه طبقات گفته ميشود. |
| سفت كاري | مجموعه عملياتي كه به اجراي ديوارهاي پيراموني و جداگرهاي داخلي، شيب بندي و نصب چارچوب‌ها منتهي ميشود. |
| شبكه‌هاي موجود درون بافت | ساختار دسترسي‌هاي موجود در پهنه‌هاي مياني بلوك‌هاي شهري و محلات است كه امكان دسترسي سواره و پياده را به عرصه‌هاي موجود فراهم مي‌كند. |
| شركت تعاوني مسكن | شركت تعاوني توزيعي است كه در چارچوب اساسنامه تعاوني مسكن جهت تامين مسكن اعضا تشكيل و ثبت مي شود. |
| شركت تعاوني عمراني | شرکت تعاونی عمرانی، شركت تعاوني توليدي است كه در چارچوب اساسنامه تعاوني هاي عمراني جهت توليد انبوه مسكن، اجراي پروژه هاي مختلف عمراني، راه، سد و ساير فعاليت هايي كه در قالب شركت هاي ساختماني به انجام مي رسد تشكيل و ثبت مي گردد. |
| شناسنامه فني و ملكي ساختمان | سندي است حاوي اطلاعات فني و ملكي ساختمان كه در كل كشور توسط وزارت مسكن و شهرسازي به صورت همسان تهيه و توسط سازمان نظام مهندسي ساختمان استان صادر ميشود. اين سند در تمامي نقل و انتقالات ساختماني همراه با نقشه‌هاي چون ساخت، تحويل خريداران ميشود تا از مشخصات ساختمان خريداري شده مطلع شوند. |
| شوراي انتظامي نظام مهندسي | شورايي است كه رسيدگي به شكايات اشخاص حقيقي يا حقوقي در خصوص تخلفات حرفه‌اي و انضباطي و انتظامي مهندسان و كاردان‌هاي فني ساختمان را برعهده دارد. اين شورا در استان‌ها تحت عنوان شوراي انتظامي استان فعاليت دارد و مرجع تجديد نظر آراي صادره، شوراي انتظامي نظام مهندسي است. |
| شهر جديد | نقطه جمعيتي است كه در چارچوب طرح مصوب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران در خارج از محدوده و حريم شهرها براي اسكان حداقل سي هزار نفر به اضافه ساختمان‌ها و تاسيسات مورد نياز عمومي، خدماتي، اجتماعي و اقتصادي ساكنان آن پيش‌بيني ميشود. |
| شهرك مسكوني | نقطه جمعيتي است كه به موجب قانون در خارج از محدوده و حريم شهرها و شهرهاي جديد به منظور احداث حداقل 500 واحد مسكوني، ويلايي يا آپارتماني به اضافه ساختمان‌ها و تاسيسات و فضاهاي عمومي، خدماتي، اجتماعي و رفاهي مورد نياز؛ طراحي، اجرا و اداره ميشود. |
| صنايع مزاحم | بخش‌هايي با كاربري صنعتي است كه به دليل نوع فعاليت و يا محصول ارائه شده با زندگي بافت پيراموني مجاور خود هماهنگي نداشته و موجب مزاحمت براي زندگي شهروندان شود. |
| طبقه ساختمان | فاصله بين دو كف است كه حداقل ارتفاع بين كف تا زير سقف آن در فضاي اقامت و اشتغال 4/2 متر و در فضاهايي كه براي مدت طولاني در آنها توقف نمي‌شود (نظير پيلوت)، 2/2 متر مي‌باشد. |
| طراح ساختماني | شخص حقيقي با مدرك تحصيلي كارشناسي يا بالاتر در هر يك از رشته‌هاي اصلي يا مرتبط موضوع قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان يا شخص حقوقي است كه صلاحيت حرفه‌اي آنها توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده و مسئول تهيه نقشه‌ها، محاسبات و مشخصات فني ساختمان بر اساس شرح خدمات مهندسان رشته‌هاي ساختمان، در حدود صلاحيت مندرج در پروانه اشتغال به كار صادر شده توسط وزارت مسكن و شهرسازي مي‌باشد. |
| طرح تفصيلي شهر | طرحي است كه بر اساس معيارها و ضوابط كلي طرح جامع شهر، نحوه استفاده از زمين‌هاي شهري در سطح محلات مختلف شهر و موقعيت و مساحت دقيق زمين براي هريك از آنها و وضع دقيق و تفصيلي شبكه عبور و مرور و ميزان تراكم جمعيت و تراكم ساختماني و اولويت‌هاي مربوط به مناطق بهسازي و نوسازي توسعه و حل مشكلات شهري و موقعيت تمامي عوامل مختلف شهري در آن تعيين و نقشه‌ها و مشخصات مربوط به مالكيت بر اساس مدارك ثبتي تهيه و تنظيم ميشود. |
| طرح توسعه و عمران جامع شهر | طرح بلند مدتي است كه در آن نحوه استفاده از اراضي و منطقه‌بندي مربوط به حوزه‌هاي مسكوني، صنعتي، بازرگاني، اداري، كشاورزي، تأسيسات، تجهيزات و تسهيلات شهري، نيازمندي‌هاي عمومي شهري، خطوط كلي ارتباطي، محل پايانه‌هاي بين شهري، فرودگاه‌ها، بنادر، سطح لازم براي ايجاد تاسيسات و تجهيزات و تسهيلات عمومي، مناطق نوسازي، بهسازي و اولويت‌هاي مربوط به آنها تعيين ميشود. ضوابط و مقررات مربوط به تمامي موارد فوق و همچنين ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهاي تاريخي و مناظر طبيعي نيز تهيه و تنظيم ميشود. |
| طرح توسعه و عمران جامع ناحيه | به منظور تدوين سياست‌ها و ارائه راهبردها در زمينه هدايت، كنترل، توسعه و استقرار مطلوب مراكز فعاليت، مناطق حفاظتي و همچنين توزيع متناسب خدمات براي ساكنان يك ناحيه تهيه ميشود. ناحيه، پهنه شامل يك يا چند شهرستان است كه براساس طرح كالبدي ملي براي مطالعات ناحيه‌اي، سطح كل كشور به 90 ناحيه تقسيم شده است. |
| طرح كالبدي منطقه‌اي | طرحي است كه با هدف مكانيابي براي گسترش آينده شهرهاي موجود و ايجاد شهرها و شهرك‌هاي جديد، پيشنهاد شبكه شهري جديد كشور (يعني اندازه شهرها، چگونگي استقرار آنها در پهنه كشور و سلسله مراتب ميان شهرها) به منظور تسهيل مديريت سرزمين و امرخدمات رساني به مردم و پيشنهاد چارچوب مقررات ساخت و ساز در كاربري‌هاي مجاز زمين‌هاي يك منطقه تهيه ميشود. منطقه، پهنه شامل يك يا چند استان است كه براساس طرح كالبدي ملي براي مطالعات منطقه‌اي، كل كشور به 10 منطقه تقسيم شده است. |
| طرح هادي روستايي | طرحي است كه ضمن ساماندهي و اصلاح بافت موجود، ميزان و مكان گسترش آتي و نحوه استفاده از زمين براي عملكردهاي مختلف از قبيل مسكوني، توليدي، تجاري و كشاورزي و تاسيسات و تجهيزات و نيازمندي‌هاي عمومي روستايي را حسب مورد بر اساس مصوبات طرح‌هاي ساماندهي فضا و سكونتگاه‌هاي روستايي يا طرح‌هاي جامع ناحيه‌اي تعيين مي‌كند. |
| فضاي با ارزش شهري – فرهنگي | عرصه فضاهاي عمومي شهري كه از ابعاد فرهنگي و اجتماعي داراي ارزش‌هاي خاص است و مورد توجه استفاده‌كنندگان خود است. |
| فضاي با ارزش شهري – معماري | عرصه‌هاي شهري كه به وسيله عناصر معماري خود واجد ارزش مي‌باشد. |
| فضاي با ارزش شهري مرمت شده | عرصه فضاهاي عمومي شهري ارزشمند است كه طي يك برنامه بهسازي و مرمت، مورد باز زنده سازي و ترميم واقع شده است. |
| فضاي تجاري | بخش‌هايي در محدوده بافت شهري است كه داراي كاربري‌هاي تجاري در مقياس محلي (مغازه‌هاي مراكز محلات تجاري محله‌اي)، منطقه‌اي و شهري (فروشگاه‌هاي بزرگ، پاساژها، تجاري‌هاي خطي حاشيه خيابان‌هاي اصلي) باشد. |
| فضاي خدماتي | عرصه كاربري‌هاي خدمات شهري از قبيل آموزشي، ورزشي، درماني و اداري است كه نيازهاي شهروندان را در مقياس محله‌اي، منطقه‌اي و شهري براورده مي‌سازد. |
| فعاليت ساختمان | فعالیت ساختمان، شامل فعاليت‌هايي است كه در ارتباط با تخريب بنا، آماده‌سازي محوطه، ايجاد ساختمان كامل يا قسمت هايي از آن صورت مي‌گيرد، نصب هر گونه تاسيسات و تجهيزات در ساختمان و انجام هر گونه تعمير يا اضافات در ساختمان‌هاي موجود و نظاير آن در اين قسمت قرار مي‌گيرند. |
| قيمت فروش ساختمان | منظور از قيمت فروش ساختمان، مبلغي است كـه بابت تغيير مالكيت محل مورد معامله عملاً بين فروشنده و خريدار رد و بدل ميشود. ارزش‌هاي رسمي منطقه‌اي كه در دفاتر ثبت اسناد و املاك ثبت ميشود ملاك محاسبه قيمت فروش نمي‌باشد. |
| كپر | كپر، عبارت از نوعي سرپناه ثابت ساخته شده از حصير و گل است كه عموماً ديوار و سقف آن از حصير است و ديوار آن در پايه گلي استوار شده است. |
| گواهي‌نامه فني | گواهی نامه فنی، مدركي است كه براساس آن انطباق ويژگي‌هاي يك فراورده يا سيستم ساختماني با الزامات استانداردهاي ملي (در صورت وجود)، مقررات ملي ساختمان و دستورالعمل‌هاي تدوين شده مرتبط در طي يك دوره زماني تائيد ميشود. |
| مساحت خالص مسكوني ساختمان | مساحت خالص مسكوني ساختمان، عبارت از مجموع مساحت فضاهاي قابل استفاده براي سكونت مي‌باشد. فضاهايي چون: راهروي مشترك، راه‌پله، خرپشته، حياط خلوت، پيلوت (پاركينگ مسقف)، موتور خانه و انباري خارج از واحد مسكوني، جز فضاهاي مفيد محسوب نمي‌شوند. |
| مجموعه شهري | محدوده‌اي است جغرافيايي شامل يك شهر مركزي (كلان شهر) و حداقل دو شهر پيراموني و نواحي روستايي ما بين آنها كه داراي مديريت يكپارچه بوده و تمامي شهرهاي پيراموني آن با شهر مركزي يكپارچگي اقتصادي، اجتماعي و خدماتي داشته باشند. |
| محدوده بهسازي شده شهري | عرصه‌هايي از بافت فرسوده شهري است كه طي سال‌هاي اخير متاثر از برنامه‌هاي بهسازي و نوسازي، تجديد حيات شده و عناصر و اجزاي متشكله آن ساماندهي و ارتقاي كمي و كيفي پيدا كرده‌اند. |
| محدوده مورد حمايت | بخش‌هايي از بافت‌هاي فرسوده شهري است كه با توجه به موقعيت قرارگيري و ويژگي‌هاي آن در طرح‌هاي بهسازي و نوسازي شهري، مشمول برنامه‌ريزي ويژه قرار گرفته و متوليان آن، ساخت و ساز و ساير اقدامات عمراني در اين محدوده‌ها را مشمول تسهيلات و حمايت‌هاي مالي و حقوقي و قانوني قرار خواهند داد. |
| مسكن اجتماعي | واحدهاي مسكوني ارزان قيمت و كوچك كه با استفاده از حمايت‌هاي دولت (زمين، تسهيلات و يارانه) به منظور سكونت گروه‌هاي كم درامد ساخته شده و در مالكيت نهادهاي عمومي مي‌باشد. |
| مسكن محرومين | مسكني است كه در قالب برنامه‌هاي توليد و عرضه مسكن اجاره‌اي، اجاره به شرط تمليك و واگذاري حق بهره‌برداري از زمين احداث ميشود. همچنين مساكن احداث شده توسط خيرين مسكن‌ساز و مساكني كه توسط نهادهاي حمايتي به قيمت تمام شده واگذار مي‌شوند مسكن محرومين مي‌باشند. |
| معمار تجربي | شخص حقيقي دارنده مدرك ديپلم فني در يكي از رشته‌هاي موضوع قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان يا ساير مدارك تحصيلي يا تجربي است كه صلاحيت حرفه‌اي وي توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده و داراي پروانه اشتغال به كار تجربي است. |
| نازك كاري | مجموعه عملياتي كه شامل اجراي تاسيسات مكانيكي و برقي، گچ خاك، سفيد كاري، عايق كاري، كف سازي، كاشي كاري، نماسازي، نصب در و پنجره، نصب لوازم بهداشتي، نقاشي، نصب كليد، پريز و كابينت است. |
| ناظر ساختماني | شخص حقيقي با مدرك تحصيلي كارداني، كارشناسي يا بالاتر در هر يك از رشته‌هاي اصلي يا مرتبط موضوع قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان يا شخص حقوقي است كه صلاحيت حرفه‌اي او توسط وزارت مسكن و شهرسازي احراز شده باشد و داراي پروانه اشتغال به كار با صلاحيت نظارت در يك يا چند رشته از رشته‌هاي ساختمان باشد. |
| نحوه تصرف اجاري | چنانچه استفاده از تمام يا قسمتي از يك ساختمان، با پرداخت مبلغ معيني وجه نقد يا كالا تحت عنوان اجاره‌بها صورت گيرد نحوه تصرف، اجاري محسوب ميشود. |
| نحوه تصرف در برابر خدمت | چنانچه حق استفاده از ساختمان در مقابل انجام خدمت به دست آمده باشد، نحوه تصرف، در برابر خدمت محسوب ميشود |
| نحوه تصرف رهن و اجاره توام | چنانچه حق استفاده از ساختمان در برابر سپردن مبلغ معيني وجه نقد يا كالا (با عناوين وديعه، وثيقه، امانت، قرض‌الحسنه و …) و همچنين پرداخت منظم مبلغي وجه نقد يا كالا تحت عنوان اجاره‌بها به مالك آن به دست آمده باشد، نحوه تصرف، رهن و اجاره محسوب ميشود. |
| نحوه تصرف رهني | چنانچه حق استفاده از ساختمان در برابر سپردن مبلغ معيني وجه نقد يا كالا با عناويني مثل: وديعه، وثيقه، امانت، قرض‌الحسنه و غيره به مالك آن به دست آمده باشد، نحوه تصرف، رهني محسوب ميشود. |
| نحوه تصرف مجاني | در صورتي كه نحوه تصرف ساختمان، ملكي عرصه و اعيان، ملكي اعيان، رهني ودر برابرخدمت نباشد و هيچ‌گونه وجه نقد يا كالا در ازاي استفاده از آن پرداخت نشود، نحوه تصرف مجاني محسوب ميشود. |
| نحوه تصرف ملكي اعيان | در صورتي كه فقط اعياني ملك و تأسيسات آن متعلق به استفاده كننده بوده و عرصه (زمين) متعلق به ديگري باشد، نحوه تصرف، ملكي اعيان ناميده ميشود. |
| نحوه تصرف ملكي عرصه و اعيان | چنانچه مالكيت زمين و ساختمان متعلق به استفاده كننده از آن باشد، نحوه تصرف، ملكي عرصه و اعيان ناميده ميشود. |
| نماي ساختمان | تمامي سطوح خارجي ساختمان است كه در معرض ديد عموم قرار دارد. |
| واحد مسكوني | واحد مسكوني، عبارت از تمام يا قسمتي از يك ساختمان است كه حداقل شامل يك اتاق و سرويس (حداقل يك توالت) مستقل بوده و داراي ورودي مستقيم يا غير مستقيم از معبر عمومي باشد. شكل متعارف آن، خانه معمولي و واحدآپارتماني است كه براي سكونت يك خانوار ساخته ميشود. |
| واحد مسكوني آپارتماني | واحد مسكوني آپارتماني، عبارت است از واحد مستقلي از يك آپارتمان كه شامل يك يا چند اتاق آشپزخانه و سرويس بوده و معمولاً ورودي آن به راهرو و يا راه‌پله مشترك باز ميشود. |
| واحد فرسوده | بنا يا ساختماني است كه به دلايل مختلف دچار فرسودگي كالبدي و ضعف كاركردي شده و ساكنان آن از امنيت كافي و رفاهي، به ويژه برخورداري از امكانات و تجهيزات متناسب با شرايط زندگي كنوني بهره‌مند نيستند. |
| واحد مسكوني اجاره‌اي | واحد مسكوني است كه مالكيت آن متعلق به خانوار ساكن در آن نبوده و به شكل اجاره‌اي از آن استفاده ميشود. |
| واحد مخروبه | بنا يا ساختماني است كه مخروبه شده باشد به طوري كه در حال حاضر امكان سكونت نداشته و امكان بهسازي ساختمان نيز وجود ندارد. |
| واحد مسكوني بادوام | واحدهايي كه از مصالح بادوام (بتن آرمه، اسكلت فلزي، آجر و آهن يا سنگ) براساس مقررات ملي ساختمان ايران احداث شده باشند. |
| واحد مسكوني كم‌دوام | واحد مسکونی کم دوام ، واحدهاي مسكوني كه از مصالح كم دوام (خشت و چوب، خشت و گل و غيره) ساخته شده باشند. |
| واحد مسكوني ملكي | واحد مسكوني است كه مالكيت (عرصه و اعيان) آن متعلق به خانوار ساكن در آن باشد. |
| واحد مسكوني نوساز | واحد مسكوني است كه از تاريخ صدور پايان كار آن (تكميل آن) بيش از 5 سال نگذشته باشد. |
| واحد مسکونی نیمه بادوام | واحدهايي كه از مصالح نيمه بادوام (بلوك سيماني، آجر و چوب يا سنگ و چوب، تمام آجر سا سنگ و آجر و تمام چوب) ساخته شده باشند. |
| وديعه اسكان موقت | هزينه پرداخت‌شده توسط مجري يا متوليان اجراي طرح‌ها و برنامه‌هاي بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده به ساكنان واقع در محدوده اين طرح‌ها است كه متضمن اسكان موقت آنان در طول دوره نوسازي و بازسازي خواهد بود. |
| هال | فضای نیمه عمومی واحد مسكوني است که با ورودی، فضاهای عمومی و خصوصی واحد مسکونی به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در ارتباط بوده و برای فعالیت های جمعی خانوار، استراحت و تماشای تلویزیون مورد استفاده قرار می گیرد. |
| هزينه‌هاي سرمايه‌اي ساختمان | شامل هزينه كسب مجوز، دستمزدها، خريد مصالح و تجهيزات و پرداختي بابت حق انشعاب‌ها به شرح زير است: هزينه‌هاي كسب مجوز شامل عوارض متعارف، جرايم زيربنا، پايان كار و تفكيك بنا. دستمزدها: هزينه‌هاي تهيه نقشه‌هاي ساختماني (معماري، تأسيسات و محاسبات)، نظارت ساختماني، دستمزد كارگر و حق‌الزحمه معمار. خريد مصالح ساختماني و تجهيزات: هزينه‌هاي انواع مصالح، تجهيزات گرمايش و سرمايش، آسانسور و هزينه حمل آنها تا پاي كار. حق انشعاب‌ها: آب و برق، گاز، تلفن و فاضلاب (اگو). ارزش زمين در هزينه‌هاي سرمايه‌اي ساختمان منظور نمي‌شود. |
| سكونتگاه‌هاي غير رسمي | بافت‌هايي كه به طور عمده مهاجران روستايي و تهيدستان شهري را در خود جا داده‌اند و بدون مجوز و خارج از برنامه‌ريزي اسمي و قانوني توسعه شهري در درون يا خارج از محدوده قانوني شهرها به وجود آمده‌اند. املاك موجود در اين سكونتگاه‌ها به طور عمده فاقد سند مالكيت هستند و از نظر ويژگي‌هاي كالبدي و برخورداري از خدمات و زير ساخت‌هاي شهري شديداً دچار كمبود مي‌باشند. |